Wektor i raster. Różnice i zastosowanie formatów plików graficznych

Przeważnie po zakończeniu realizacji każdego projektu graficznego, pod tytułem: logo, ulotka, wizytówka, plakat, klient otrzymuje pliki graficzne w ściśle określonych formatach. W zależności od konkretnego przypadku – będą to pliki rastrowe lub wektorowe, otwarte lub spłaszczone.
Jak je odróżniać? Które pliki gdzie będą nam potrzebne?

Raster, grafika rastrowa to przedstawienie obrazu na siatce pikseli o określonych z góry rozmiarach. Najbardziej powszechną cechą, charakteryzującą i definiującą raster jest podatność na zmiany wielkości. Zarówno zwiększenie jak i zmniejszenie wpływa na jakość i może zmniejszać jakość rastra. W przypadku pomniejszenia – będą zanikać szczegóły, a w przypadku powiększania – będzie widoczna “pixeloza” o której pisaliśmy w poprzednim artykule.
Grafika rastrowa wykorzystywana jest przede wszystkim do zapisu zdjęć oraz projektów na nich bazujących. Jest także najpowszechniejszym formatem wykorzystywanym w sieci. To w rastrach klienci wysyłają wszelkie fotografie do projektów strony internetowej. Najczęściej spotykanymi formatami plików rastrowych są jpg, png, tiff, lub formaty typowo “programowe” – psd (Adobe Photoshop)

Grafika wektorowa natomiast jest zapisem matematycznym, opartym na kształtach i krzywych. Polega na zestawieniu konkretnych proporcji, układów i odległości między elementami. Dzięki takiemu rozwiązaniu wszelkie zmiany rozmiarów, skalowanie są działaniami bezstratnymi, tj. nie wpływają w żaden sposób na jakość.
Dlatego też wektory są idealne do projektowania logotypów czy przygotowania plików do druku. Osobnym tematem są ikony czy infografiki prezentowane na urządzeniach mobilnych, które – zapisane w formacie svg, na monitorach retina wyświetlają się jako idealnie ostre, niespixelowane elementy.
Najczęściej wektorowe pliki spotykamy w formatach, tak jak wspomniany wyżej svg, pdf, a także formaty typowo “programowe” – ai, eps (Adobe Illustrator) lub cdr (Corel)

Pliki otwarte to takie pliki, które po otwarciu (najczęściej w dedykowanym programie graficznym) możemy dowolnie edytować – przesuwać elementy, zmieniać treści czy dodawać warstwy. Będą to głównie formaty domyślne programów graficznych – psd, ai czy cdr.
Dodatkowo, mogą to być wszystkie te formaty, które pozwalają na edycję w dowolnym, innym programie, czyli popularne pdf, tiff czy svg.
I tu uwaga: przyjęło się, że pliki otwarte to te, w których programie projekt został stworzony, natomiast formaty ogólne (czyli właśnie pdf, tiff głównie) wykorzystuje się do przesyłania projektów spłaszczonych.

I tu dochodzimy do tematu plików spłaszczonych – są właśnie pliki, które uznane jako finalne, wysyłamy do klienta, czy do drukarni. Po pierwsze, takie pliki nie posiadają edytowalnych warstw, czy tekstów, wskutek czego ważą o wiele mniej, niż pliki otwarte i edytowalne (a duże projekty psd potrafią ważyć nawet kilka GB! 🙂 ) po drugie w przypadku logotypów czy projektów stron internetowych zachowujemy prawa autorskie, tzn nie posiadając plików otwartych, nikt nie może zmieniać ich struktury czy wyglądu.

Należy pamiętać także, że pliki w formatach domyślnych nie zawsze oznaczają pliki otwarte – bardzo często dostajemy logo firmy w formacie pdf, po otwarciu w programie wektorowym, okazuje się jednak, że jest to raster, zapisany jako pdf.
Dlatego też o tym, czy plik jest otwarty czy spłaszczone świadczy jego zawartość, nie rozszerzenie. Plik otwarty winien nie mieć spłaszczonych warstw oraz fontów zamienionych na krzywe (w przypadku wektorów).
W związku z samą formą zapisu, plikami otwartymi NIGDY NIE BĘDĄ płaskie formaty rastrowe, ponieważ nie mają one fizycznej możliwości by móc je zapisać z możliwością edycji. Mowa tu o formatach jpg, png czy bmp.

Prawda, że proste? 😉 Dowiedz się więcej…