Cyberbezpieczeństwo na koniec 2023 roku

Malware to skrót pochodzący od słów “malicious software”. Jego celem jest kradzież danych, uszkodzenie sprzętu lub dezorganizacja pracy użytkownika (osoby prywatnej lub firmy).

Jak pokazują badania, ilość cyberataków sprawia, że firmy oceniają ten rodzaj zagrożenia jako jeden z najniebezpieczniejszych. Atak cybernetyczny może również prowadzić do blokady urządzenia (komputera, smartfona, tabletu). Uszkodzenia jego funkcjonalności, a także wprowadzenie takich zmian w całym ekosystemie firmy, aby kolejny atak był łatwiejszy. Jednym z celów malware może być również wyłudzenie okupu od osoby lub firmy poszkodowanej. Która w ten sposób może odzyskać dane lub dostęp do urządzenia.

Po pierwsze: kopie zapasowe!

Czy jest jeszcze ktoś, kogo trzeba przekonywać, iż kopie zapasowe to niezbędna rzecz w obecnych czasach. Zarówno jeśli chodzi o dane firmowe jak i osobiste. Żyjemy w realiach cyfrowego społeczeństwa, gdzie codziennie przewija się mnóstwo danych. 

Bezpieczeństwo wiadomości pocztowych, plików multimedialnych, dokumentów, ale także całych procesów biznesowych. Zależy ono od tego jak jesteśmy przygotowani na awarie, katastrofy, włamania czy najzwyklejszy błąd ludzki.

Ciągle jednak zdarzają się sytuacje, gdzie duża instytucja czy korporacja traci ogromne ilości danych lub dostęp do nich. Gdzie zatem tkwi problem? Kopia zapasowa to jeden z wielu elementów całego systemu zabezpieczeń, które powinny być brane pod uwagę w firmach i instytucjach. Jest on jednym z tych najważniejszych. 

Jednym z pierwszych kroków, który powinien być podjęty w budowie planu zabezpieczeń jest określenie potrzeb. Wydawałoby się to proste, jednak ogromna większość firm nie zdaje sobie sprawy, jak dużo danych jest przetwarzanych i przechowywanych przez ich organizację oraz jak bardzo tragiczne skutki może mieć brak dostępu do nich. Należy sobie zadać pytania, co by się stało, gdyby np.: przez parę dni firma nie mogła wystawiać faktur albo nie miała dostępu do poczty firmowej? Jak by to wpłynęło na produktywność i ostatecznie na zyski firmy? 

Należy jeszcze pamiętać: 

Wybierając narzędzia czy platformę dla naszych kopii zapasowych nie powinniśmy popadać w skrajności oraz dobrać rozwiązanie tak, by jak najlepiej pasowało do specyfiki działalności. W większości przypadków podejście hybrydowe sprawdzi się najlepiej, czyli kopie lokalne w połączeniu z kopiami w zdalnych lokalizacjach.

Zrobienie kopii zapasowej to jest pierwszy etap całego procesu, aby mówić o jej skuteczności, ważne jest by była ona zweryfikowana. Na nic się nie przyda kopia, której nie można przywrócić, niestety wielu administratorów zapomina o tym kroku. Nowoczesne systemy kopii zapasowych pozwalają na automatyzację całego procesu.

Częstym błędem jest robienie kopii wszystkich danych do tej samej lokalizacji, a czasem nawet na to samo urządzenie, co nie ma totalnie sensu. W przypadku awarii takiego urządzenia, kopii brak, to samo tyczy się sytuacji awaryjnych typu pożar, powódź.

Po drugie: Cyfrowe rozwiązania. 

Cyfrowa transformacja, która obejmuje przedsiębiorstwa z każdego sektora – od usług finansowych przez handel detaliczny aż po sektor opieki zdrowotnej – pociąga za sobą konieczność zwiększenia inwestycji w bezpieczeństwo systemów informatycznych, czego świadome są jednak przede wszystkim większe przedsiębiorstwa. Małe i średnie firmy wciąż mają w tym zakresie wiele do zrobienia.

Typowe oprogramowanie antywirusowe jest skuteczne w walce z większością znanych zagrożeń, ale kluczowe słowo to„większość”. Istnieją bowiem nieznane im zagrożenia, przed którymi antywirus uchronić nas zwyczajnie nie może. Inżynierowie zajmujący się zwalczaniem złośliwego oprogramowania najpierw dowiadują się, jak działa dany wirus, a potem„instruują”oprogramowanie, jak go wykrywać i eliminować. To jednak oznacza, że – zanim ochrona antywirusowa zostanie odpowiednio dostosowana przez producentów zabezpieczeń zdąży on narobić sporo szkód.

Po trzecie: walka z dezinformacją i fake newsami

Od zeszłego roku, hasło “fake news” jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Fake news dotyczące najpierw pandemii i szczepionek, teraz fake news dotyczące wojny. Nic dziwnego – internet, szczególnie media społecznościowe, są od lat pełne kłamstw i fałszywych informacji, ale w ostatnich latach zjawisko dezinformacji nabrało na sile. I paradoksalnie, jawnie falszywe informacje są w nim jednym z mniejszych problemów.

Dezinformacja to dzisiaj zjawisko dużo szersze niż fake news. Problemem nie są bowiem kłamliwe newsy, fałszywe informacje – choć jest ich dużo, największym zagrożeniem dezinformacyjnym są dzisiaj manipulacje i propaganda. Z prostego powodu: zwykle wykorzystują one ziarno prawdy, które sprawia, że ludzie wierzą lub przynajmniej zaczynają pewne rzeczy kwestionować.

O ile jednak mechanizmy tworzenia się dezinformacji czy tworzenia propagandy są znane i rozmawia się o nich – szczególnie ostatnio – sporo, to kwestią mniej poruszaną jest to, dlaczego tak trudno jest zwalczać dezinformację. Bo choć dysponujemy ogromną i coraz większą wiedzą, choć dysponujemy licznymi narzędziami, to walka z manipulacjami jest trudniejsza niż kiedykolwiek wcześniej. 

Po czwarte: najważniejsze aspekty w kwestii cyberbezpieczeństwa, które musisz znać

Ochrona danych: Bezpieczeństwo danych jest niezwykle istotne, zwłaszcza w przypadku poufnych informacji, takich jak dane osobowe, dane finansowe czy dane biznesowe. Należy stosować odpowiednie metody szyfrowania i kontroli dostępu, aby chronić te dane przed nieautoryzowanym dostępem.

Zabezpieczanie sieci: Ważne jest, aby zabezpieczyć sieć przed nieautoryzowanym dostępem i atakami. Przykłady środków bezpieczeństwa sieciowego to firewall (zasada filtrów), oprogramowanie antywirusowe, aktualizacje systemowe oraz wykorzystywanie bezpiecznych protokołów komunikacyjnych, takich jak HTTPS.

Szkolenie użytkowników: Człowiek jest często najsłabszym ogniwem w łańcuchu bezpieczeństwa. Dlatego istotne jest, aby użytkownicy byli świadomi zagrożeń związanych z cyberbezpieczeństwem i byli przeszkoleni w zakresie podstawowych praktyk bezpieczeństwa, takich jak silne hasła, unikanie podejrzanych załączników i linków oraz regularne aktualizacje oprogramowania.

Ponadto ważne jest:

Monitorowanie i wykrywanie zagrożeń: Wprowadzenie odpowiednich narzędzi i technologii monitorujących pozwala na wykrywanie i reagowanie na potencjalne zagrożenia w czasie rzeczywistym. Systemy wykrywania intruzów (IDS) i systemy zapobiegania włamaniom (IPS) są przykładami takich narzędzi.

Regularne tworzenie kopii zapasowych: Regularne tworzenie kopii zapasowych danych jest ważne, ponieważ w przypadku ataku ransomware lub innego rodzaju utraty danych umożliwia ich przywrócenie. Należy pamiętać, że kopie zapasowe powinny być przechowywane w miejscu bezpiecznym i zabezpieczonym przed nieautoryzowanym dostępem.

Aktualizacje oprogramowania: Aktualizacje oprogramowania są istotne, ponieważ często zawierają poprawki zabezpieczeń, które naprawiają znane luki i błędy. Dlatego ważne jest, aby regularnie aktualizować zarówno system operacyjny, jak i oprogramowanie stosowane w sieci.

Monitorowanie aktywności sieciowej: Systemy monitorujące aktywność sieciową pozwalają na identyfikację niezwykłych wzorców i zachowań, które mogą wskazywać na potencjalne zagrożenie. Monitorowanie ruchu sieciowego oraz logów systemowych może pomóc w wykrywaniu i zapobieganiu atakom. 

Ważne jest, aby być świadomym zagrożeń i stosować odpowiednie środki bezpieczeństwa, aby chronić się przed atakami cybernetycznymi. W przypadku bardziej zaawansowanych zagrożeń warto skorzystać z usług profesjonalnych ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa.